Visie januari 2022

In deze blog staan wij stil bij de recente onrust op de financiële markten die is aangewakkerd door de stijgende inflatie, de hernieuwde lockdowns van de afgelopen periode en de nieuwe COVID-variant Omicron. 

Hoewel de beurskoersen afgelopen jaar (2021) ogenschijnlijk rustig omhoog zijn gegaan, is er onderhuids toch best veel gebeurd. Zo is meer dan de helft van de internationale aandelen dat jaar tussentijds vanaf de top met 10 % of meer gedaald (Bron: CNBC). Gelukkig zijn veel aandelen echter weer snel in koers hersteld. 

Optimisme op de beurs

De reden dat de aandelenkoersen tot voor kort rustig maar gestaag aan het stijgen waren, had alles te maken met de wereldwijde economische groei. Na de Coronacrisis kwam er een enorme uitgestelde vraag op gang, die voor een historisch hoge en boven trendmatig economische groei zorgde. Mede door het herstel van de economie konden ondernemingen weer een forse winstgroei laten zien, waardoor beurskoersen opliepen. Hier komt nog eens bij dat met name in de VS ondernemingen op grote schaal aandelen aan het inkopen zijn, waardoor de winst per aandeel stijgt en ceteris paribus de beurskoers ook toeneemt. Daar kwam nog eens bovenop dat de grote wereldwijde Centrale Banken (FED, ECB) bleven stimuleren door het opkopen van lange obligaties, waardoor de lange rente laag bleef. De lage rente zorgt voor lage leenkosten en hiermee hogere winsten en vooral voor een hoge contante waarde van de toekomstige winsten. Tot slot droeg de enorme hoeveelheid geld die door Centrale Banken is gecreëerd ertoe bij dat de financiële wereld over een enorme hoeveelheid extra geld beschikt en elke beurscorrectie gebruikt om aandelen bij te kopen. 

Hoewel een aantal belangrijke variabelen er gunstig bijlag, bleven er uiteraard ontwikkelingen over waar beleggers zich (beperkt) zorgen over maakte. 

Aanvoerproblemen

Nadat de wereld weer openging, kwam er een enorme vervangingsvraag op gang. Consumenten wilden weer gaan besteden en ondernemingen gingen weer massaal produceren. Dit zorgde vervolgens weer voor een enorme piek in de vraag naar grondstoffen, materialen en computerchips. Aangezien het produceren van chips geen eenvoudige zaak is, duurt het naar verwachting enige kwartalen voordat producenten weer aan de enorme vraag naar chips kunnen voldoen. Hierdoor kwamen met name autoproducenten in de problemen, die onvoldoende auto’s konden produceren om aan de enorme vraagexplosie te voldoen. 

Vooral door het Coronavirus lag een aantal belangrijke fabrieken in Azië stil. Vanwege het zero tolerance beleid van China was ook één van de grootste havens in China geruime tijd dicht.  Hierdoor konden veel grondstoffen en halffabricaten niet geleverd worden, waardoor er ook geen eindproducten gemaakt konden worden. Om een en ander nog urgenter te maken, lag ook één van de grootste havens in de VS zo goed als stil. Dit kwam niet door Corona, maar doordat er onvoldoende personeel was om alle containers af te handelen. 

Het tekort aan personeel werd voor een belangrijk deel veroorzaakt door de financiële ondersteuning die president Biden had verstrekt. Elk gezin in Amerika kreeg financiële compensatie, waardoor veel mensen besloten vooralsnog niet te gaan werken. Halverwege september liep deze ondersteuning af. Tegelijkertijd liep daarna de werkgelegenheid in de VS weer snel op waardoor opslagproblemen snel aan het verminderen zijn. 

Hoewel het tekort aan computerchips en de aanvoerproblemen nog niet zijn opgelost, geven meerdere ondernemingen aan dat zij verwachten dat deze problemen de komende maanden opgelost zullen worden. Deze woorden, van onder andere Walmart en GM, gaven de markt weer een steuntje in de rug. 

Inflatie positief…..

Zoals eerder al beschreven, maakte de aandelenmarkt zich tot voor kort niet druk om de snel stijgende prijzen (lees inflatie). Sterker nog, aandelenmarkten beschouwen inflatie in eerste instantie als goed nieuws. Ondernemingen met pricing power (vaak de grote internationale ondernemingen) zijn namelijk in staat de hogere prijzen door te belasten aan de consument, waardoor de winst stijgt. Een vereenvoudigd voorbeeld kan wellicht een en ander verduidelijken. 

Voorbeeld

Stel onderneming A heeft een omzet van € 200 per product, waarbij de totale kosten omgerekend naar het product € 150 bedragen. De onderneming heeft hiermee een winstmarge van 33,3 % en behaalt een nettowinst van € 50. Stel nu eens dat de prijzen, en hiermee de kosten van het product, met 10 % stijgen. De kosten van het product nemen toe tot € 165. Echter, als de onderneming pricing power heeft, dan is zij in staat om ook haar afzetprijs met 10 % te verhogen tot € 220. In dit voorbeeld neemt de winst van onderneming A toe van € 50 naar € 55.  Vaak zullen dit soort grote ondernemingen hun prijzen echter niet met 10 % verhogen, maar met nog iets meer, waardoor ook de winstmarges toenemen. In de afgelopen maanden hebben we dit inderdaad zien gebeuren. Uit onderzoek van CNBC blijkt dat de 500 grootste Amerikaanse ondernemingen hun winstmarges hebben weten te verhogen. Over de afgelopen 5 jaar bedroeg de gemiddelde nettowinst marge 11 % en deze is nu bijna 13 %. 

……totdat de Centrale Bank ingrijpt

Vanwege de toenemende winst(marges) vinden veel beleggers inflatie iets positiefs. Dit geldt echter totdat de Centrale Bank ingrijpt. Dan wordt inflatie als iets negatiefs gezien. En dat is precies wat er december2021 gebeurde. De Amerikaanse voorzitter van de Fed, Jerome Powell, kwam met een verklaring waarin hij aangaf dat zij inflatie niet meer zien als iets tijdelijks. Hierdoor is de kans groter dat Fed sneller de maandelijkse opkoopprogramma’s van obligaties gaat afbouwen en daarna sneller de korte rente kan verhogen. In de maandelijkse Fed-vergadering halverwege december kwam dit ter sprake. In reactie op deze toespraak schoot de rente omhoog en werden vooral de rentegevoelige aandelen, technologie, fintech, schone energie en elektrische auto’s, hard geraakt. 

Lockdowns en Omicron zorgen voor hernieuwde onrust

Naast de mogelijke snellere renteverhoging, schrok de markt vooral van de lockdowns in Europa en het opduiken van een nieuwe COVID-variant, genaamd Omicron. De nieuwe COVID-variant, Omicron, bracht veel onzekerheid met zich mee. Op dit moment waren er meerdere scenario’s mogelijk met Omicron:

  1. De nieuwe variant is zeer besmettelijk en ziekmakend.
  2. De nieuwe variant is zeer besmettelijk en alleen voor niet-gevaccineerde echt gevaarlijk.
  3. De nieuwe variant is zeer besmettelijk, maar levert slechts een beperkt ziektebeeld op, waarna mensen weer snel herstellen.

Het lijkt erop dat het derde scenario, Omicron is zeer besmettelijk maar levert “slechts” een forse griep op – het meest positieve scenario – aan het uitkomen is. In de verschillende landen om ons heen zijn geen lockdowns ingevoerd en de lockdown maatregelen in Nederland worden afgebouwd. ln dit scenario verdringt Omicron de Delta-variant als meest voorkomende Corona-variant. Aangezien mensen slechts kortstondig ziek worden, vergelijkbaar met een griep, is verder ingrijpen door de overheid niet nodig en kunnen lockdowns worden voorkomen. Marko Kolanovic – de aandelenspecialst van JP Morgan en één van de meest gevolgde strategen op Wall Street – denkt dat deze nieuwe variant een katalysator voor aandelen kan worden, omdat het het einde van de pandemie zou kunnen versnellen. “Als een minder ernstig en meer overdraagbaar virus snel ernstigere varianten verdringt, kan de Omicron-variant dan een katalysator zijn om een dodelijke pandemie om te zetten in iets dat meer lijkt op seizoensgriep? Die ontwikkeling zou passen bij historische patronen van eerdere respiratoire viruspandemieën,” zei Kolanovic in een notitie.

Nominatie Gouden Stier

In 2021 vonden weer de Gouden Stier nominaties plaats, de Oscars van de financiële sector. Meer dan 4.400 beleggers beoordeelden in het Nationale Beleggersonderzoek van IEX hun brokers, vermogensbeheerders en beleggingsplatformen op diverse onderdelen. Op basis van verschillende criteria konden beleggers hun mening geven over hun vermogensbeheerder. De beste 5 vermogensbeheerders volgens Nederlandse beleggers werden genomineerd voor een IEX Gouden Stier. 

Wij zijn er bijzonder trots op dat Van Lieshout & Partners voor de 5e keer in 6 jaar tijd genomineerd is voor een Gouden Stier in de categorie Vermogensbeheer en zich ook dit jaar weer Beste Keuze mag noemen. In het eerste kwartaal van 2022 wordt bekend wie gewonnen heeft. 

Drs. Richard de Jong RBA is directeur vermogensbeheer bij en mede-eigenaar van Van Lieshout & Partners N.V. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Bent u benieuwd naar ons beleggingsbeleid naar aanleiding van het bovenstaande?

 

Schrijf u nu in voor de periodieke nieuwsbrief van Van Lieshout & Partners